ADHD en dyslexie kunnen worden vastgesteld door een GZ-psycholoog/orthopedagoog-generalist. Er wordt dan een onderzoek gedaan en daar volgt de diagnose uit. Maar hoe ga je hiermee om op school? Kinderen met een diagnose krijgen bijvoorbeeld meer tijd, maar is dat voldoende en de beste oplossing? Hoe leren kinderen met een leerprobleem om hun vaardigheden praktisch toe te passen in hun schoolwerk?
Foto: Bas, 2 havo, ADHD type onoplettendheid gediagnosticeerd: “Bij mij is in groep 8 de diagnose gesteld en heb ik een kaartje gekregen die ik op de hoek van mijn bureau mag leggen bij toetsen. Dan krijg ik meer tijd en hoef ik de extra opdrachten niet te maken. Dit is natuurlijk wel fijn, maar ik snap vaak de vraagstelling niet goed. Daardoor geef ik vaak de verkeerde antwoorden en haal ik een slecht cijfer. Terwijl ik de stof wel geleerd heb en begrijp!”
Voorafgaand aan de diagnose
Vaak gaan er problemen aan een diagnose vooraf. Op school loopt de leerling tegen obstakels aan, zoals niet meekomen met de stof in de klas en slechte cijfers. Dit leidt er soms toe dat ouders met hun kind op zoek gaan naar een verklaring. Vervolgens is het mogelijk dat een diagnose gesteld wordt, welke duidelijkheid geeft over het gedrag van de leerling en de moeilijkheden die worden ervaren.
Diagnostisering
Een diagnose ADHD, dyslexie of een andere leerstoornis kan veel verheldering geven. Het verklaart waarom sommige dingen moeilijker gaan dan bij klasgenoten. Dat kan opluchting geven en bijdragen aan een reëel en positief zelfbeeld. Inzicht in eigen kunnen geeft zelfvertrouwen. Maar nog veel belangrijker dan de diagnose zelf, zijn praktische handvatten om te leren omgaan met de mogelijkheden en beperkingen die bij de diagnose ADHD of dyslexie horen.
Psycho educatie
Vooropgesteld is het belangrijk dat de leerling en ouder(s), maar ook de leerkracht, weten wat er speelt en wat de diagnose precies inhoudt. Eveneens moet helder worden wat de diagnose voor deze leerling betekent, want iedere leerling is anders en de symptomen kunnen zich verschillend uiten. Zodra iedereen rond het kind goed op de hoogte is, kan erop ingespeeld worden en kunnen veranderingen worden aangebracht in het leven van de leerling. Dit om het welzijn te verbeteren en te helpen bij de moeilijkheden die worden ervaren.
– Een diagnose ADHD of dyslexie betekent níet dat je minder kunt bereiken op school! Het betekent wél dat je net even op een andere manier met je schoolwerk moet omgaan-
Maatregelen in de klas bij ADHD
Er zijn een aantal concrete acties die ondernomen kunnen worden in de klas wanneer een leerling gediagnosticeerd is met ADHD. Belangrijk is om te benadrukken dat deze acties de leerling zullen helpen. De concentratie kan bijvoorbeeld verbeterd worden door de leerling vooraan in de klas te laten zitten en eventueel oordoppen te laten dragen tegen het geluid in de klas, zodat de leerling minder makkelijk wordt afgeleid. Daarnaast is het aan te raden dat de leerkracht de instructies vaker herhaalt, aangezien deze vaak langs de leerling heen gaan. Ook de instructie op papier geven helpt, zodat de leerling deze kan nalezen. Tijdens het huiswerk maken kan de leerkracht proberen de leerling op zijn werk te wijzen, omdat deze geneigd is om af te dwalen. Gevolg is dat de leerling zich beter zal kunnen concentreren en daardoor meer van de lesstof mee zal krijgen.
Tips voor het huiswerk bij ADHD
Een leerling op het voortgezet onderwijs heeft de verantwoordelijkheid om thuis schoolwerk voor te bereiden en toetsen te leren. Om dit goed te laten verlopen bij een leerling met ADHD zijn er een aantal hulpmiddelen die hieraan kunnen bijdragen.
- Het gebruik van een agenda is een groot vereiste om een overzicht te bieden aan al het huiswerk. Door afkortingen en kleuren te gebruiken, zal het nog duidelijker worden voor de leerling wat er gedaan moet worden;
- Begin bijtijds en planmatig aan de voorbereiding van toetsen, omdat de leerling vaak meer tijd nodig heeft om alle stof te leren;
- Samenvattingen en mindmaps maken, deze zijn namelijk makkelijker te leren zijn dan grote lappen tekst;
- Pauzes inplannen tijdens een studiemiddag, om vervolgens weer geconcentreerd verder te kunnen;
- Een studiemaatje of studiecoach een fijne aanvulling. Dit kan helpen om over de drempel te stappen en om tijdens het studeren aanwijzingen te krijgen over de aanpak.
Tips voor het huiswerk bij dyslexie
Onderstaande tips kunnen voor kinderen met dyslexie helpen bij het leren en maken van huiswerk:
- Nauwkeurig lezen van teksten kost meer tijd: begin dus op tijd met leren;
- Automatiseren van nieuwe kennis gaat vaak moeizamer: leer dus kleine delen van de stof verspreid over meerdere dagen en plan voldoende/veel herhaalmomenten in;
- Gebruik stappenplannen en een vaste structuur bij het beantwoorden van vragen om fouten zoveel mogelijk te vermijden;
- Weet wat de afspraken zijn op school en maak daar ook gebruik van (meer tijd bij een toets, een ander lokaal, een groter lettertype, gebruik van de computer, selectie van toets vragen, gesproken in plaats van geschreven toetsen);
- Leren en onthouden van de lesstof gaat makkelijker in beelden, schema’s en tabellen. Probeer dus zoveel mogelijk gebruik te maken van bijvoorbeeld filmpjes en mindmaps.
Tips voor ouders en docenten
Om kinderen met een diagnose zo goed mogelijk te ondersteunen is het belangrijk dat de verwachtingen worden bijgesteld naar de mogelijkheden voor een kind met dyslexie of ADHD. Zij halen het beste uit zichzelf als ze op een andere manier leren en hun schoolwerk maken dan voor de meeste kinderen geldt. Juist bij kinderen met een diagnose ADHD/dyslexie/andere leerstoornis is het essentieel om hun sterke kanten te benoemen (en te benutten!) en ze in hun zelfvertrouwen te stimuleren. Dat betekent niet steeds wijzen op alles wat zij anders aanpakken dan de meeste kinderen, maar positief bekrachtigen van alle oplossingen die ze gebruiken om met hun leerstoornis om te gaan. Lukt dit niet, ga dan op zoek naar professionele hulp die de uitvoering ook echt waar kan maken.
Misschien is dit ook nog interessant voor jou:
Geef een reactie